01 OCAK 2015 tarihi itibariyle ülkemizin kadastronun % 99’u tamamlanmış durumdadır. Bu andan itibaren kadastro bilgileri planlama ve düzenleme şehirleşme için altlık oluşturmak durumundadır. Düzenli bir şehirleşmeyi sağlamak amacıyla yapılacak planlama için de öncelikle kadastro bilgilerinin ve sicillerin sağlıklı olması gerekir. İşte bunu teminen kadastro paftalarının yenilenir. Bilindiği üzere kadastro paftalarının teknik nedenlerle yetersiz kalmak uygulama özelliğini yetirmek ve eksikliği görülmek gibi nedenlerle zemindeki gerçek durumu yansıtmamaları halinde yenilenmesi gerekir. Yenileme çalışmaları halen 3402 sayılı kadastro kanununun 22/a maddesi gereğince yapılmaktadır.
KADASTRO PAFTALARI NEDEN YENİLENMEYE İHTİYAÇ DUYAR
PLAN: Medeni kanunun öngördüğü tapu sicillerinin düzenli bir şekilde tutulmasını sağlamak amacıyla yürürlüğe konmuş olan tapu sicil tüzüğünün 7’nci maddesiyle ana sicil olarak belirlenmiştir.
TAPU PLANLARININ OLUŞTURULMASI
Kadastro paftaları (Tapu planları) tesis kadastrosu ile oluşturulmuş olabileceği gibi daha sonrasında yapılan tapu – fen hizmetleri ile de oluşturulmuş olabilir.
Daha öncesinde bazı mevzuat düzenmeleriyle plan oluşturma çalışmaları yapılmış olsa da. Düzenli plan üretimine 1934 tarihli 2613 sayılı kanun ile il ve ilçe belediye sınırları içinde kadastro çalışmaları başlamıştır. Belediye sınırları dışında kalan kısımlarda düzenli plan üretimi ise 1950 tarihinde yürürlüğe giren 5602 sayılı tapulama kanunu ile başlamıştır. Bu kanunun yerine 509 sayılı ve daha sonra da 1966 tarihli 766 sayılı tapulama kanunun yürürlüğü konulmuştur. Belediye sınırları içinde 2613 sayılı kanun ile bu sınırlar dışında ise 766 sayılı kanun ile çalışmalar yapılmakta iken 1987 yılı içerisinde her iki kanunun da yürürlükten kaldırılan 3402 sayılı kadastro kanunun yürürlüğe konmuştur. Kadastro çalışmaları halen 3402 sayılı kadastro knunu hükümlerine göre yapılmaya devam edilmektedir. Tapu- fen hizmetleri ise tapu ve kadastro genel müdürlüğünün 2010/4 ve 2010/22 sayılı genelgeleri ile yürütülmektedir. Ayrıca tapu planları tüzüğü ve büyük ölçekli harita ve harita bilgileri üretim yönetmeliği (BÖHHBBÜY) hükümleri ise hem tesis kadastrosu ve hem de tapu-fen hizmetleri için geçerlidir. 2010/11 sayılı genelge ile de kadastro haritaların sayılsal olarak üretilmelerini ve kontrollerini bir standarda bağlamak ve uygulamama birliğini sağlamak amaçlanmıştır.
YENİLEME GEREKLİLİĞİ
1934 yılından beri üretilmekte olan kadastro paftaları teknolojik gelişmeler karşısında teknik olarak yetersiz kalabilmekte ve zamanla eskiyen paftalarda silinti yırtılma kaybolma gibi nedenlerle istenen ölçüde yararlanılmaz duruma düşebilmektedir. 3402 sayılı kadastro kanunun 22’nci maddesi kadastrosu yapılmış bir yerde ikinci bir kez kadastro yapılmasını yasaklanmıştır. Dolasıyla eski paftalar ikinci bir kadastro ile yenilenemeyeceğinden bu paftaların yenilenmesine olanak sağlayacak bir mevzuat düzenlenmsine ihtiyaç duyulmuş ve bu amaçla 23.06.1983 tarih 2859 sayılı kanun yürürlüğe konmuştur. 2859 sayılı kanun halen yürürlükte olmasına rağmen geçen yıllar itibariyle bu kanundan istenen randıman alınamamış olması sebebiyle yeni bir yasal düzenlemeye gerek duyulmuştur. 22 Şubat 2005 tarihide kabul edilen 5304 sayılı kanun ile 3402 sayılı kadastro kanununun bazı maddelerinde dağişiklik yapılmıştır. Dağişiklik yapılan maddelerden biri de 22 nci maddedir. Değişiklik ile birlikte 3402 sayılı kadastro kanununun 22nci maddesi (a) bendi gereğince de kadastro paftaları yeilenebilecektr. Yenilenmesi gereken paftaların özelliklerinin ne olması gerektiği 3402 sayılı kadastro kanununun da 22/a maddesinde şu şekilde yer almıştır. Madde 22/a tapulama kadastro veya değişiklik işlemlerine ilişkin sınırlandırma ölçü çizim ve hesaplamadan kaynaklanan hataları gidermek üzerine uygulama niteliğni kaybeden teknik nedenlerle yetersiz kalan eksikliği görülen veya zemindeki sınırları gerçeğe uygun göstermediğ tespit edilen kadastro haritaları tekrar düzenlenerek tapu sicilinde gerekli düzeltmeler yapılabilecektir.
PAFTALARIN YENİLENMSİ
Yenilenecek paftaların özellikeleri 22/a gereğince apulama kadastro veya değişiklik işlemlerine ilişkin sınırlandırma ölçü çizim ve hesaplamadan kaynaklanan haritaları gidermek üzere. A)teknik nedenlerle yetersiz kalan. B) Uygulama özelliğini kaybeden.C) eksikliği görülen. D)Zemindeki sınırları gerçeğe uygun göstermdiği tespit edilen. Kadastro haritaları 22/a gereğince yenileme çalışmalarna tabi tutulup tapu sicillerinde gerekli düzeltme yapılabilir. Teknik nedenlerle yetersiz kalmak uygulama özelliğini yetirmek eksikliği görülmek ve zemindeki sınırları doğru göstermememk gibi paftaları yenilenmesini gerektiren sebeblerin her biri başlı başına diğerinden bağımsız olmayıp birbiriyle iç içe girmiş ve birbirini doğrudan etkileyen sebeblerdir.
ŞÖYLE Kİ: Bir pafta teknik nedenlerle yetersiz kalmışsa bu pafta aynı zamanda uygulama özelliğini de kaybeder. Bir paftanın uygulama özelliğini kaybetmesi onu teknik nedenlerle yetersiz kalmasındandır. Bir paftanın eksilikliği bulunuyorsa bu pafta ile uygulama verilmesi mümkün değildir. Bir pafta zemindeki sınırları doğru göstermiyorsa bu o paftanın teknik olarak yetersizliğinden kaynakalanır.buna bağlı olarak uygulama özelliğini yitirdiğinin de bir göstergesidir.
YENİLEME ÇALIŞMALARINDA SIRASIYLA
Uygulama ekibi oluşturulur, uygulama (yenileme) ilanı yapılır, tapu kayıtlarında belirtme yapılır, hukuki ve teknik belgeler temin edilir, teknik çalışmalar yapılır, sınırlandırma krokisi düzenlenir, ölçü krokisi düzenlenir, şeffaf altlık üzerine çizim yapılıp parsellere son şekli verilir, zemine aplikasyon yapılır, röleve alımı ile ada ölçü krokisi düzenlenir, ada raporu düzenlenir, uygulama tutanağı düzenlenir, yeni paftaların çizimi yapılır, yüzölçüm hesabı yapılır, kontrol çalışmaları yapılır, askı ilanı yapılarak uygulama kesinleştirilir, eski paftalar iptal edilir, yeni paftalara geçerlik kazandırılır, fen klasörleri düzenlenir, yeni tapu kütükleri düzenlenir, merkeze bildirim yapılır,