OKULA BAŞLAMA VE UYUM SÜRECİ

Okula başlama süreci hem çocuklar hem de aileler için heyecan verici bir dönemdir. Bu dönem bilinmez bir süreç olduğu içinde aynı zamanda kaygı uyandırıcı bir süreçtir. Çocuğunuzun okula başlama sürecinde ebeveynlerinde duygusal olarak hazır olması önemlidir çünkü çocuk ailesinden ayrılırken ebeveyninin üzüntü ve kaygısını hissettiğinde uyum süreci zorlaşabilir. Bu sürecin çocuğunuzun gelişimsel bir aşaması olduğunu okula başlamasının normal bir süreç olduğunu kendinize hatırlatmaya çalışın.
Okula uyum süreciyle ilgili neler yapılabilir?
Çocuğunuzla birlikte belirlediğiniz okul ile ilgili internetten araştırma yapabilir, çocuğunuzun okula karşı olan ilgi ve merakını arttırabilirsiniz. Önceden okulla ilgili bilgi sahibi olmak çocuğunuzu rahatlatabilir. Okulu başlamadan önce okulunu ziyaret ederek oranın tanıdık, güvenilir bir yer olduğunu çocuğunuza hissetirmek bu süreçte önemlidir. Eğer mümkünse okula başlamadan önce öğretmeniyle tanıştırabilirsiniz, öğretmeniyle okula başlamadan önce kısa süreli tanışan çocukların okula başlamayla iligili kaygılı tutumları azalabilmektedir.
Çocuklar rutinlerin olduğu durumlarda kendilerini daha güvende hissederler. Çocuğunuza nereye gideceği, ne kadar süre vakit geçireceği, okula kimin bırakıp kimin alacağı, evde kimin onu karşılayacağı gibi tüm rutin süreçleri anlatmak gerekir. Özellikle okul öncesi dönem çocuklarına okulda geçirecekleri süreye dair somut örnekler verilerek anlatılabilir. Okul ile ilgili yapılan alışverişlerde, çocuğunuzun fikrini almak bu sürece onuda dahil etmek merakını ve motivasyonunu arttıracaktır.
Okula alışma sürecinde okulda kalma süresi aşamalı olarak arrtırılmalıdır. İlk günlerde önemli olan çocuğun okuluna karşı olumlu bir algı geliştirmesidir.
Okula alışma sürecinde çocuğun yanında olan ebeveyn aşamalı olarak okuldan ayrılmalıdır. Aniden, ağlayarak bırakılan çocuklarda güvensizlik oluşmaktadır. Güven sağlanıp okul ve öğretmenlerle iletişim halinde olarak uyum süreci ilerlemelidir. Bu süreçte çocuğunuzun sorduğu tüm soruları sabırla yanıt vermek önemlidir. Çocuğunuzun çok soru sorması, merakını gidermesi dışında kendini rahatlatma ihtiyacından kaynaklanabilir. Eğer çocuğunuz okula uyumda zorluk yaşıyorsa ve gitmek istemiyorsa bu duygusunun altında yatan dinamikleri sorgulamak önemlidir. Çocuklar bu süreçte ebeveyne aşırı bağlı oldukları,hep okulda kalacaklarını düşündükleri gibi pek çok sebepten okula gitmek istemeyebilirler. Özellikle okulun ilk günlerinde çocukları vaktinde okula bırakmak ve sonrasında vaktinde teslim almak oldukça önemlidir. Ebeveynin geç kalması çocuğun dünyasında farklı duygulara neden olabilir.
Okula uyum sürecinde ebeveynin kararlı ve tutarlı bir tutum içinde olması önemlidir. Okula gitmek istemediği günler sebebini anlamaya çalışın onun yanında olduğunu hissettirin ancak ortada bir sorun yoksa devamlı olarak okula gitmesi konusunda kararlı olmalısınız. Uyum sürecinde okulda tanıştığı arkadaşlarıyla dışarda program yapmak okula dair paylaşımı ve bağı arttıracaktır. Tanıdığı bir ortama girmek çocuk için daha kolay olacaktır. Okulla ev arasında bir bağ köprüsü olabilecek bir oyuncağı ya da nesneyi öğretmenine haber vererek okula götürmesine izin vermek çocukları zaman zaman rahatlatabilmektedir. Bu nesneler bir aile fotoğrafı olabileceği gibi bebeklikten beri kullanılan bir oyuncakta olabilir.
Özellikle okulun başladığı ilk günlerinde çocuklar sevgiye, ilgiye eskisi gibi ailesiyle vakit geçirmeye ihtiyaç duyar. İlk günlerde mümkün olduğunca okul sonrasında birlikte kaliteli vakit geçirilmesi önemlidir. Okul sonrasında okula dair sorular sorarken “Bugün okul nasıldı?” sorusu yerine “Bugün sana ne komik geldi?”, “Bugün seni en çok ne şaşırttı?” gibi sorular sormak çocuğun keyifle gününü gözden geçirmesine fırsat verebilir. Aynı zamanda ebeveynler olarak sizde kendi gününüzden bahsedebilirsiniz.
Çocuğunuz belli kişilerle okulda vedalaşmakta zorluk yaşıyorsa diğer aile üyelerinden ya da yakınlardan yardım almak faydalı olabilir. Çocuk özellikle anneden ayrılmada güçlük çekiyorsa babanın okula bırakması gibi değişiklikler denenebilir.
Özetle okula uyum süreci her çocuk için biriciktir ve farklı olabilmektedir. Bu süreçte çocuğunuza ve kendinize zaman tanımanız önemlidir. Özellikle bu değişim sürecinde birileri tarafından anlaşıldığını hissetmek çocuklar için önemlidir. “Evet bu çok kolay değil,ben sana destek için yanındayım”, “Seni anlıyorum” gibi cümlelerle çocuğunuzun duygularını anladığınızı hissetirmeniz onu rahatlatacaktır.