Ceyda BAĞCI / Uzm. Psikolog / Psikoloji Durağı

KENDİ HİKAYEMİZDEN ANLAM ÇIKARMAK

Bir ebeveyn olarak hayatınızdaki en önemli “biz”leri, çocuklarınızla paylaştığınız deneyimler oluşturmaktadır. Aranızdaki ilişkiler çocuğunuzun geleceğini önemli ölçüde belirleyecektir. Araştırmalar göstermiş ki, ebeveynler çocuklarına onların beklentileri doğrultusunda ve tekrarlayan deneyimler yaşatıp,onların duygu ve ihtiyaçlarını  göz ardı etmeden, duyarlı yanıtlar verdikleri müddetçe, bu çocuklar sosyal, duygusal, ilişkisel ve hatta akademik açıdan başarılı oldukları görülmüştür. Çocuklarımızla olan ilişkilerimizi ve çocuklarımızın gelecekteki başarsını en fazla etkileyen etkenler, kendi ebeveynlerimizle ne ölçüde anlamlı ilişkiler yaşadığımız ve çocuklarımıza karşı ne kadar duyarlı olduğumuzdur.
Hayat hikayemiz bizim geçmişimizle ilgili duygularımızı belirler, (anne ve babamız gibi) bazı kişilerin neden belirli bir şekilde davrandığını anlamamızı sağlar ve yetişkinliğe giden yolda bu olayların bizim gelişimimize nasıl bir katkısı olduğunu fark etmemize yardımcı olur.  Anlaşılmamış bir hayat hikayesi bizi şimdiki zamanla kısıtlamakla kalmaz, aynı zamanda tepkisel ebeveynlik yapmamıza ve bizi hayatımızın ilk yıllarında olumsuz etkileyen bu acı verici mirası çocuklarımıza geçirmemize neden olabilir. Örneğin,babanızın kötü bir çocukluk geçirdiğini farz edin. Bir yetişikin ve bir ebeveyn olduğunuzda siz de bu zararlı kalıpları kendi çocuklarınıza geçirme riski altında olabilirsiniz. Bu her zaman bu şekilde olmamaktadır. Kendi deneyimlerinizden anlam çıkarabilir ve babanızın çocukken ne kadar yaralanmış ve ilişkisel açıdan kısıtlanmış olduğunu anlarsanız, bu acıyı çocuklarınıza devretme riskinin önüne geçebilirsiniz. Çocuklarınızı,ebeveynlerinizin sizi yetişitiriken benimsediği tarzın tam tersi bir şekilde yetiştirme eğilimi içine girmeniz de mümkündür. Bunu yaparken, siz farkında bile olmadan sizi etkilemekte olan örtük anılarınızla baş etmeniz gerekecektir.
Çocuklarımızın bizim deneyimlerimizden etkilendiğini hatırda tutarsak,acı ve tatlı olaylarla dolu olan kendi hikayelerimizi daha iyi anlama yolunda bize motivasyon veren güçlü bir içgörüden faydalanmış oluruz. Ondan sonra, çocuklarımızın ihtiyaçlarına ve onlardan gelen sinyallere uyum sağlayabilir ve onlarla güvenli bağlar, güçlü ve sağlıklı ilişkiler kurabiliriz.
Araştırmalar mükemmelin epeyce altında bir çocukluk geçirmiş olan yetişkinlerin bile etkin ebeveynlik yapmakta ve sevildiklerini ve güvenli ilişkiler içinde olduklarını bilen çocuklar yetiştirmekte, aile hayatlarında  tutarlı ve sevgi dolu olanlar kadar başarılı olabildiklerini göstermektedir.
Hayatın ilk yıllarında yaşananların etkileri değiştirelemez değildir. Geçmişinizi anlayarak, nesilden nesile geçme tehlikesi arz eden, acı ve güvensiz bağlarla dolu bir mirastan kendinizi kurtarabilir ve çocuklarınız için sevgi ve şefkat dolu bir gelecek hazırlamış olursunuz.Kendi çocukluğunuzdan, hayat hikayenizden anlam çıkartarak çocuklarınızla daha sağlıklı  ilişkiler geliştirebilirsiniz.