Muammer KÜTÜK / Kütükler Yapı Yön. Kur. Bşk. / Yatırım Stratejileri

DÜŞÜK EMİSYONLU ÇELİK ÜRETİMİ HIZLA ARTIYOR

Dünya’da çelik üretiminin % 49’u düşük Emisyonlu EAO tesislerinden yapılıyor bu da net sıfır Emisyon hedefine ulaşmayı artırıyor. Küresel demir ve çelik endüstrisindeki temiz enerji dönüşümünü inceleyen bir rapor yayınlandı. Küresel çelik tesisi takipçisi verilerine dayanan rapora göre düşük Emisyonlu elektrik ark ocakları (EAO) ile çelik üretimi şu anda inşaat halinde olan veya açıklanan projelerin % 49’unu oluşturuyor. Rapora göre duyurulan çelik üretim kapasitenin % 93’ü EAO üretiminden oluşuyor. Ayrıca planlanan yeni ve emekliye ayrılan tesisler kömür bazlı çelik üretiminden uzaklaşıyor. Mevcut projeksiyonlara göre dünyada faaliyet gösteren toplam çelik üretim kapasitesinin 2030 yılına kadar % 36’sını EAO üretiminin oluşturması bekleniyor. Bu oran uluslararası enerji ajansının belirlediği net sıfır emisyon hedefine yaklaşma potansiyelini gösteriyor.
Çin mevcut çelik üretim kapasitesinde büyük bir paya sahipken Hindistan kömür bazlı çelik üretiminde demir ve çelik tesislerinin en büyük geliştiricisi olarak öne çıkıyor. GEM  Hindistan başta olmak üzere farklı ülkelerdeki yeni kömür bazlı çelik üretimi kapasitesindeki artışın net sıfır emisyon hedefine uyumsuz olduğunu ve bu tesislerin atıl varlıklara dönüşebileceği konusunda uyarılarda bulunuyor. Ağır sanayi program direktörü Caitlin Swalec analizle ilgili değerlendirmesinde yeşil çelik dönüşümü için ilerlemenin umut verici olduğunu belirtti. Daha önce hiç bu kadar düşük Emisyonlu çelik üretim tesisi geliştirme aşamasında olmamıştı. Ancak kömür bazlı kapasite artışı endişe verici sektörün şu anda ihtiyacı olan temiz planlarını gerçekleştirmek ve kömür bazlı tesisleri geliştirmekten uzaklaşmak ifadelerini kullandı.
TÜRKİYE’DE ÇİMENTO SEKTÖRÜNDE  İLK
Limak  çimento  AR-GE Merkezi inşaat yıkıntı atıklarını çimento hammaddesine dönüştürerek düşük karbon emisyon beton ve çimento üretimini başardı. Limak çimento kentsel dönüşüm ve deprem sonrası ortaya çıkan inşaat yıkıntı atıklarına yönelik geliştirdiği proje ile döngüsel ekonomi için önemli bir adım attı. 2018 yılından bu yana sürdürdüğü ürün geliştirme çalışmalarının ardından üretim için düğmeye basıldı. Hatay’daki ayrışma tesisinde işlenen atıklar çimentoda katkı malzemesi olarak kullanılmaya başlandı. Bu proje inşaat ve yıkıntı atıklarının çimento üretiminde kullanabilirliğini göstererek stratejik önem taşıyor ve Limak çimentonun sürdürülebilirlik döngüsel ekonomi alternatif hammadde kullanımı ve inovasyona olan bağlılığını bir kez daha ortaya koyuyor. Dönüşüm süresince Hatay’daki ayrıştırma tesisinde plastik demir ve ahşap gibi unsurlardan arındırılan inşaat atıkları işlendikten sonra çimento üretiminde bir ara ürün olarak kullanıldı. Devamında TS EN Standardının gereklerine uygun üretim için LCTO da geliştirilen endüstriyel iyileştirmeler sayesinde klinker oranın azaltan ürün yeşil dönüşüm düşük karbonlu çimentolarda kullanabilir hale geldi. Türkiye de ilk kez yapılan endüstriyel ölçekli bu üretim deprem bölgesinde yer alması ve stratejik önemi nedeniyle Limak çimentonun Kilis fabrikasında gerçekleştirildi. Bu projenin sonuçlarının yön vereceği yeni AR-GE çalışmaları ile klinker ikame oranlarının daha yüksek seviyelere çıkarılması hedefleniyor. Pek çok avrupa ülkesinde olduğu gibi yüksek bertaraf oranlarına erişebilmemiz ve derin bilimle yakaladığımız bu başarıyı ekonomik çıktıya çevirmemiz, ancak mevzuat ve düzenlemelerimizin de bilimsel dayanıklı çıktılarla hizalanmasıyla mümkün. Bu sebeple ülkemizde ulusal yıkıntı atıkları eylem planı oluşturulması seçici yıkım kılavuzu hazırlanması ve yıkım müteahhitlerine yönelik eğitim ve sertifika programları düzenlenmesi son derece önem arz ediyor.